پیشینه و مبانی نظری تحقیق فراشناخت و راهبردهای فراشناختی
فراشناخت
فراشناخت ابتدا توسط فلاول مطرح شد تنها به تبیین و توجیه دانش فرد در مورد فرآیندها و تولیدات شناختی و نظارت بر این فرآیندها بپردازد . فراشناخت به آگاهی انسان از نظام شناختی خود و کنترل و نظارت به آن گفته می شود . به سخن دیگر فراشناخت ، دانش یا آگاهی فرد از نظام شناختی خودش یا دانستن در باره ی دانستن است . دانش فراشناختی یاری می کند تا هنگام یادگیری و دانستن امور ، شخص پیشرفت خود را در نظر بگیرد همچنین این دانش کمک می کند تا نتایج تلاش ها ارزیابی شود و میزان تسلط بر مطالبی که خوانده شده ، سنجیده شود . ( سیف ، 1392 ).
تعاریف مختلفی از فراشناخت ارائه شده است که به درک بهتر آن کمک می کند از جمله : دانش فرد در باره ی فرآیندهای شناختی خود و فرآیند سازمان دهی و هماهنگ کردن مجموعه ای از جریان ها ( فلاول ، 1988 ) تفکر در باره ی تفکر ( براون 1984 ) شناخت ( براون و دولاچ ، 1987 )، آگاهی فرد از فراینده ها و راهبردها شناختی اش ( فلاول ، 1988 )، و هر گونه دانش یا فعالیت شناختی که موضوع آن شناخت یا تنظیم شناخت باشد با توجه به تعاریفی که ارائه شد می توان گفت « فراشناخت ، مجموعه دانش و فرآیندهایی است که کنش های شناختی فرد را نظارت هدایت و کنترل می کنند و در واقع به مدیریت فعالیت های شناختی می پردازند ( به نقل از کارشکی ، 1379 ).
2 - 1 - 1 راهبردهای فراشناختی
راهبردهای فراشناختی ، مهارت های اجرایی هستند که موفقیت فعالیت یادگیری را ارزیابی می کنند ( اوملی و کهات ، 1990به نقل ازعاطی نژاد ، 1391 )
راهبردهای فراشناختی اساسی ، شامل ربط دادن اطلاعات جدید به اطلاعات قبلی انتخاب راهبردهای تفکر ، برنامه ریزی ، نظارت ، و ارزیابی فرآیندهای تفکر می شود ( دیرکس ، 1985 ).
راهبردهای فراشناختی ، فرآیندهای متوالی هستند که فعالیت های شناختی را کنترل می کنند و به تنظیم و نظارت بر فعالیت های یادگیری کمک می کنند ، همچون کنترل آگاهانه بر یادگیری ، برنامه ریزی و انتخاب راهبردها ، نظارت بر فرآیند یادگیری ، تصیح اشتباهات ، تحلیل اثربخشی راهبردهای یادگیری و تغییر رفتارها و راهبردهای یادگیری ، هنگامی که ضروری باشد ( ریدی و همکاران ، 1992 به نقل از عاطی نژاد ، 1391 )
گراهام ( 1997 ) عقیده دارد ، راهبردهای فراشناختی به دانش آموزان اجازه می دهد تا یادگیری شان را برنامه ریزی ، کنترل و ارزیابی کنند که در بهبود یادگیری ، محوری ترین نقش را بازی می کند و دانش آموزان بدون رویکردهای فراشناختی ، اساساً یادگیرندگان بدون هدف هستند ( به نقل از وانگ و همکاران ، 2009 ).
راهبردهای فراشناختی عمده را می توان در سه طبقه قرارداد : 1 ) راهبردهای برنامه ریزی 2 ) راهبردهای نظم دهی 3 ) راهبرد های نظارت و ارزشیابی . راهبردهای برنامه ریزی ، شامل تعیین هدف برای یادگیری و مطالعه ، پیش بینی زمان لازم برای مطالعه ، تعیین سرعت مناسب مطالعه ، تحلیل چگونگی برخورد با موضوع یادگیری ، انتخاب راهبردهای یادگیری مفید
